هر هفته یک عزادار در جاده‌ی ۴۰ کیلومتری
در پنج سال گذشته (۱۳۹۸–۱۴۰۲) این ۴۰ کیلومتر، ۱۳۸ کشته و ۴۶۲ مصدوم به جا گذاشته؛ یعنی هر هفته یک خانواده در مسیر دورود–اراک، عزادار می‌شود. بررسی سازمان راهداری نشان می‌دهد ۶۳٪ تصادفات، مربوط به «سبقت غیرمجاز در شیب‌های طولانی» و «خروج از جاده در قوس‌های پرتگاهی» است؛ پدیده‌ای که در دو بانده‌ها به زیر ۱۵٪ می‌رسد. مرکز مدیریت راه‌های کشور، این مسیر را در زمره ۳۰ کریدور «بحرانی-ترانزیتی» طبقه‌بندی کرده است.
از ۰٫۴۲ تا ۰٫۸۴؛ ضریب ایمنی قابل ساخت
الف) توپوگرافی خاص: اختلاف ارتفاع ۸۰۰ متری در فاصله ۴۰ کیلومتر، شیب متوسط ۳٫۲٪ و ۱۹ قوس افقی با شعاع کمتر از ۱۸۰ متر ایجاد کرده است.
ب) بارش سالانه ۵۱۰ میلی‌متر روی سازندهای مارن و آهک لایه‌ای، باعث «روانگرایی» شانه‌های خاکی و نیاز مداوم به «ری‌رَس» می‌شود.
ج) ترافیک سنگین: روزانه ۸٬۲۰۰ تردد (۲۲٪ وسایل نقلیه سنگین)؛ در حالی که ظرفیت طرح هندسی تک‌بانده، ۶٬۰۰۰ تردد است.
د) نبود شتاب‌گیر و پارکینگ اضطراری موجب شده ۴۲٪ تصادفات مربوط به «خستگی و خواب‌آلودگی» باشد.
نتایج مهندسی می‌گوید: با دو بانده کردن، احداث ۳ شتاب‌گیر، ۲ پل عابر و ۴ پارکینگ اضطراری، ضریب ایمنی (IRF) از ۰٫۴۲ به ۰٫۸۴ می‌رسد؛ یعنی کاهش ۶۰٪ تلفات.
ب) بارش سالانه ۵۱۰ میلی‌متر روی سازندهای مارن و آهک لایه‌ای، باعث «روانگرایی» شانه‌های خاکی و نیاز مداوم به «ری‌رَس» می‌شود.
ج) ترافیک سنگین: روزانه ۸٬۲۰۰ تردد (۲۲٪ وسایل نقلیه سنگین)؛ در حالی که ظرفیت طرح هندسی تک‌بانده، ۶٬۰۰۰ تردد است.
د) نبود شتاب‌گیر و پارکینگ اضطراری موجب شده ۴۲٪ تصادفات مربوط به «خستگی و خواب‌آلودگی» باشد.
نتایج مهندسی می‌گوید: با دو بانده کردن، احداث ۳ شتاب‌گیر، ۲ پل عابر و ۴ پارکینگ اضطراری، ضریب ایمنی (IRF) از ۰٫۴۲ به ۰٫۸۴ می‌رسد؛ یعنی کاهش ۶۰٪ تلفات.
۲۵۰ میلیارد تومان، ۲۰ سال عمر بدون ترک
مطالعهٔ طرح تعریض (سال ۱۴۰۱) در مهندسی مشاور «راه‌سازهٔ غرب» موجود است؛ طبق آن:
-
طول: ۴۰٫۶ کیلومتر
-
عرض: ۱۱ متر روسازی + ۲٫۵ متر شانه سنگی + ۱ متر شانه سبز
-
حجم خاکبرداری: ۱٫۹ میلیون مترمکعب
-
حجم آسفالت: ۳۷۰ هزار تن
-
۳ پل آبرو به دهانه مجموع ۱۱۰ متر
-
هزینهٔ به‌روزشده (بهار ۱۴۰۴): ۲۵۰ میلیارد تومان
با استفاده از «ژئوگرید بی‌آکس» در شانه‌ها و «بتن غلتکی» در لایهٔ زیرین، عمر خدمت‌رسانی باند جدید به ۲۰ سال می‌رسد؛ یعنی هزینهٔ هر کیلومتر ۶٫۲ میلیارد تومان، کمتر از میانگین کشوری (۸٫۱ میلیارد).
بورس، نفت و دانشگاه؛ سه رکن تأمین مالی
۱. مصوبهٔ کمیتهٔ ایمنی راه‌ها (دی ۱۴۰۳) این مسیر را جزو «اولویت‌های ملی» اعلام کرده است.
۲. اوراق «مشارکت راه» در بورس، تضمین بازده ۲۰٪ دارد؛ بخش خصوصی آمادهٔ سرمایه‌گذاری است.
۳. اگر ۴۰٪ منابع از محل «وجوه اداره‌شده» وزارت نفت (بابت انتقال نفت خام از جنوب به مرکز) تزریق شود، بازپرداخت ۶ ساله ممکن است.
۴. اشتغال‌زایی مستقیم: ۲۸۰ نفر/سال؛ غیرمستقیم: ۶۰۰ نفر/سال در حمل‌ونقل، ایستگاه‌های بین‌راهی و خدمات فنی.
۲. اوراق «مشارکت راه» در بورس، تضمین بازده ۲۰٪ دارد؛ بخش خصوصی آمادهٔ سرمایه‌گذاری است.
۳. اگر ۴۰٪ منابع از محل «وجوه اداره‌شده» وزارت نفت (بابت انتقال نفت خام از جنوب به مرکز) تزریق شود، بازپرداخت ۶ ساله ممکن است.
۴. اشتغال‌زایی مستقیم: ۲۸۰ نفر/سال؛ غیرمستقیم: ۶۰۰ نفر/سال در حمل‌ونقل، ایستگاه‌های بین‌راهی و خدمات فنی.
میز ملی دورود–اراک؛ شفافیت اولین شرط ایمنی
استاندار، نمایندگان، شورای تأمین و رسانه‌های استان می‌توانند یک «میز ملی دورود–اراک» تشکیل دهند؛ تعهدنامه‌ای سه‌بخشی:
الف) وزارت راه: تخصیص اعتبار ۱۵۰ میلیارد تومان در بودجهٔ ۱۴۰۵
ب) بخش خصوصی: تامین ۱۰۰ میلیارد تومان از طریق اوراق مشارکت
ج) دانشگاه‌ها: نظارت فنی و پایش زیست‌محیطی در قالب پایان‌نامه‌های کاربردی
ما هم به‌عنوان رسانه، قول می‌دهیم هر سه‌ماه یک‌بار گزارش پیشرفت فیزیکی را با زبان ساده و با زبان داده منتشر کنیم؛ چون «شفافیت» اولین شرط ایمنی است.
الف) وزارت راه: تخصیص اعتبار ۱۵۰ میلیارد تومان در بودجهٔ ۱۴۰۵
ب) بخش خصوصی: تامین ۱۰۰ میلیارد تومان از طریق اوراق مشارکت
ج) دانشگاه‌ها: نظارت فنی و پایش زیست‌محیطی در قالب پایان‌نامه‌های کاربردی
ما هم به‌عنوان رسانه، قول می‌دهیم هر سه‌ماه یک‌بار گزارش پیشرفت فیزیکی را با زبان ساده و با زبان داده منتشر کنیم؛ چون «شفافیت» اولین شرط ایمنی است.
۲۵ دقیقه‌ی باقی‌مانده
۴۰ کیلومتر، فقط ۲۵ دقیقه زمان رانندگی است؛ اما همین فاصله، تفاوت بین «ملاقات عزیزان در خانه» و «ملاقات‌شان در بهشت» است. بیاییم این ۴۰ کیلومتر را در دو فصل کاری (بهار و تابستان ۱۴۰۵) به پایان برسانیم تا دیگر هیچ پدری در دورود، نگران «اگر» جاده نباشد.